Siber Savaş Nedir?

Siber savaş; Bir çeşit siber saldırıdır. Ancak amaçları itibariyle sıkça duymaya alışkın olduğumuz siber saldırılardan farklıdır. En kısa tanımı ile siber saldırıların uluslar arası boyuta olaşmış halidir. Örneğin herhangi bir ülkenin diğer bir ülke bilişim ağlarına, bilişim sistemlerine ya da donanımlarına zarar vermek, kullanılmaz hale getirmek veya bu sistemlerden amacı dışında veri hırsızlığı yapmak siber savaş olarak adlandırılmaktadır. Hatta bu tür saldırılar yeni nesil savaş veya dördüncü nesil savaş olarak da adlandırılmaktadır.

Teknoloji ve bilişim alanındaki gelişmeler insan yaşamını doğrudan etkilemektedir. Bu etkileşim kimi zaman olumlu yönde olurken kimi zamanda olumsuz yönde gerçekleşmektedir. Bu olumsuz etkileşime bir örnek de siber risk ve dolayısıyla siber saldırılar örnek gösterilebilmektedir.

2023 yılı itibariyle günlük ortalama 140,000 civarında ülkeler arası siber saldırı tespit edilmiştir. Bu rakamlar yeni nesil savaşın önemini bizlere dolaylı olarak hatırlatmaktadır.

İçindekiler Tablosu

Yeni Nesil Savaşlara Hazır Mıyız?

Daha önce de belirttiğimiz gibi bilişim, teknoloji ve tüm dijital dünyadaki gelişim insan yaşamına yansımaktadır. Önceleri fiziki ortamlarda gerçekleştirilen savaşlar içinde bulunduğumuz yüzyıl içerisinde tamamen olmasa da büyük ölçüde sanal ortamlarda kendisini göstermeye başlamıştır. Bu durum siber savaş veya yeni nesil savaş olarak kendisini göstermektedir. Bu nedenle fiziksel güvenliğin sağlanmasındaki temel koşul siber güvenlik alanında etkili bir savunmanın sağlanmasına bağlıdır. Bu durum bizlere siber güvenliğin önemini bir kez daha hatırlatmaktadır.

Bu gün kullanmış olduğumuz hava savunma sistemleri, insansız hava araçları veya benzeri saldırı sistemlerinin temelinde teknoloji ve bilişim sistemleri yer alır. Bu tür sistemlere yönelik gerçekleşen bir siber saldırı nedeniyle meydana gelebilecek kayıpların büyüklüğünü tahmin edebilirsiniz.

Ülkemizde de yerel siber saldırılara karşı gerekli önlemlerin alınması ayrıca uluslar arası bir saldırı yani siber savaşa karşı önlem alınması bu konuda gerekli politikaların geliştirilip düzenlenmesi amacıyla personeller yetiştirilmek üzere eğitimler verilmektedir.

Günümüzde ve geçmiş tarihteki dünya genelinde gerçekleşen siber savaş haritaları incelendiğinde özellikle son yıllarda Türkiye’ye yönelik yapılan siber saldırıların giderek azaldığı gözlemlenmiştir. Bu durum da ülkemizin eskiye nazaran siber güvenlik alanında daha etkin olduğunu göstermektedir.

Siber İstihbarat Nedir?

Birçok alanda olduğu gibi “istihbarat” siber güvenlik alanında da kendisini göstermektedir. Siber tehdit unsuru taşıyan etkenlerin önceden tespit edilerek bu konuda gerekli önlemlerin alınmasının sağlanmasına siber istihbarat denilmektedir. Her kurum ve ülke için siber güvenlik ne kadar önemli ise siber istihbarat da bu derece önemlidir.

Bu nedenle siber savaşlarda da siber istihbarat son derece önemlidir. İç ve dış tehditlerin önceden haber alınması ve bu konuda gerekli önlemlerin alınması için her ülkede olduğu gibi ülkemizde de istihbarat teşkilatları bulunmaktadır. Geçtiğimiz yıllar içerisinde de siber istihbarat konusunda gerekli çalışmalar yapmak üzere. Milli İstihbarat Teşkilatı bünyesinde “Siber İstihbarat Başkanlığı” faaliyete geçirilmiştir.

Siber Savaşta Neler Olabilir?

Bilişim sistemlerinin hayatımızın her anında yanımızda olduğunu düşündüğümüzde siber savaşta neler olabilir? Sorusuna vereceğimiz cevapta oldukça geniş kapsamlı olabilmektedir. Örneğin enerji sistemlerinin daha çalışması belirli bir bilişim ağı içerisinde gerçekleşmektedir. Böyle bir sistemin bilişim ağlarına yapılacak olan bir siber saldırı siber savaş olarak nitelendirilebilmektedir.

Ya da finansal hareketliğin sağlandığı bankacılık sistemlerine yapılacak bir saldırıdır. Hatta trafik ışıklarının işleyişine yönelik yapılacak bir saldırı amaçları ve saldırıyı yapan kişi / kişilerin tabiiyeti dikkate alındığında siber savaş olarak tabir edilmesi mümkündür. Bilindiği üzere ülkemizde kurumlar arasında bilgi alışverişinde e-devlet sistemi kullanılmaktadır. Bu sisteme yönelik bir siber saldırı durumunda uzun süren aksaklıkların yaşanması mümkündür.

Görüldüğü gibi bu gün çok bizlere çok basit gibi gelen sistemlere dahi yapılabilecek siber saldırılar siber savaş olarak kabul edilmesi mümkündür.

En Büyük Siber Savaşlar

Siber saldırıların ve siber güvenliğin öneminin daha anlaşılabilir olması için dünya genelinde gerçekleşmiş en büyük siber saldırılara örnek vererek bir açıklama yapmak isteriz. İşte hala adından söz ettiren etkileri oldukça büyük siber saldırılar…

Siber Savaş Örnekleri

Mantık Bombası

Bilgisayarların henüz teknoloji alanında kullanılmaya başlandığı 1982 yılında gerçekleşmiştir. Amerika Birleşik Devletlerinin herhangi fiziki müdahalede bulunmadan Sibirya boru hatlarını patlatmasıdır. Boru hattının denetlenmiş olduğu bilgisayara harici olarak eklenen kod nedeniyle bu hatlarda patlamalar meydana gelmişti. Bu niteliği dikkate alındığında mantık bombası isimli siber saldırının ilk siber savaş olduğunu söylemek mümkündür.

Sven Jaschan

Etkilemiş olduğu ülke sayısı dikkate alındığında dünyanın en büyük siber savaşı olduğunu söyleyebiliriz. Şöyle ki etkileri dünya genelinde tüm kıtalara yayılmıştır. Alman uyruklu Sven Jaschan isimli hackerin 2004 yılında yayınladığı virüs birçok bilgisayar sistemini uzun süre işlevsiz hale getirmiştir. O yıllarda bu virüs nedeniyle çeşitli hava yolları bir süreliğine uçuşlarını iptal etmek zorunda kalmıştır. Dünya genelindeki zararları toplam 500 – 600 milyon dolar olduğu bilinmektedir.

WannaCry

Zararlı yazılımlar konusunda sıkça değinmiş olduğumuz fidye yazılımlarına örnek teşkil eder. Hemen Helen tüm dünya ülkelerinde toplam 250.000 adet bilgisayar bulaştığı tahmin edilmektedir. Bu virüs nedeniyle endüstri, sanayi, sağlık, ulaşım gibi çeşitli alanlarda uzan süren aksaklıklar meydana gelmiştir.

NotPetya

Diğer siber saldırı ve siber savaşlarda kıyaslandığında en büyük maddi zarara neden olan saldırı olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bir çeşit fidye yazılımı olup solucan mantığı ile çalışmaktadır. Ağlarda dolaşarak sirayet etmiş olduğu tüm verileri özel bir şifreleme metodu ile şifrelemiştir. NotPetya isimli siber saldırının toplam maliyetinin 10 milyar dolar olduğu bilinmektedir.

Siber Savaş Haritası

Bu gün birçok arama motorlarında “siber savaş haritası” konusunda araştırma yapılabilmektedir. Bu araştırmalar sonucu çeşitli web siteleri ile karşılaşmaktayız. Ancak belirtilen uygulamaların siber güvenlik uzmanı tam olarak gerçeği yansıtmadığını düşünmekteyiz.