Veri Yönetimi Nedir?

Veri yönetimi dijital dünyadaki verilerin en güvenli, hızlı ve maliyet açısından en uygun şekilde korunması / saklanması ve gerektiğinde kullanılmak üzere hazır bulundurulmasıdır. Veri yönetimi sayesinde kişisel verilerden işletme ve kuruluşlara ait veriler gerekli politikalar oluşturularak optimize edilmektedir. B sayede verilerden maksimum düzeyde ayda sağlanması amaçlanır. Özellikle işletme ve kuruluşlarda ve yönetim stratejisi oluşturularak verilerin korunması ile birlikte bu verilerinden sağlanan faydanın en üst düzeyde olması sağlanmaktadır.

Ağ güvenliği, sızma testi veya penetrasyon testi gibi siber güvenlik alanlarında olduğu gibi veri güvenliği de dolayısıyla veri yönetimi de önemli bir yere sahiptir.

İçindekiler Tablosu

Veri Yönetimi Stratejileri

Elbette ki verilerin yönetilmesindeki temel amacı her türlü verilerin korumasıdır. Ancak bunların haricinde çeşitli stratejiler doğrultusunda veri yönetimi büyük oranda zorunluluk haline gelmiş bir uygulamadır. Bu stratejiler özetle;

Bulut ortamları ile birlikte işletme ve kuruluşlarda verileri depolama
Veri güvenliği ve veri gizliliğinin sağlanması
Erişebilirlik kolaylığı ve yedekleme
Veri katmanları oluşturularak verilerin güncellenmesi
Verilerin yasal çerçevede saklanması ve gereksinim halinde imha edilmesi

Veri Yönetimi Ne Yapar?

Daha çok işletmelerin dijital işlemlerinde kullanmış oldukları verilerin toplanmasından saklanmasına hatta veri güvenliği konusunda gerekli önlemlerin alınması gibi arklı aşamalardan oluşan süreçler bütünüdür. Ayrıca bu verilerin yasa ve mevzuatlar çerçevesinde kullanma konusunda gerekli prosedürlerin uygulanması veri yönetimi içerisinde yer almaktadır.

Veri Yönetimi Bileşenleri Nelerdir?

Her türlü verinin toplanması, depolanması, yedeklenmesi veya ortadan kaldırılması veri bileşenleri arasında yer almaktadır. Her bir aşama birbirinden bağımsız uygulamalar gibi görünse de ayrılmaz bir zincirin halkası gibidirler.

Verilerin Toplanması

Verilerin toplanması oldukça geniş bir kavramdır. Ancak konumuz siber güvenlik olması nedeniyle dijital veriler ön plana çıkmaktadır. Her türlü dijital veri aynı zamanda kişisel veri niteliğinde olabilmektedir. Bu nedenle dijital verilerin toplanması da KVKK’na tabi olarak gerçekleşmektedir. Buna bağlı olarak dijital verilerin toplanması da veri muhatabının rızası dâhilinde gerçekleşmesi mümkündür.

Verilerin Saklanması

Verilerin saklanması da verilerin toplanması gibi bir takım kurallar dâhilinde gerçekleşmektedir. İnternet ve bilişim alanında kullanılan verilerin toplanmasında veri sahibinin açık rıza beyanı alınması zorunludur. Ayrıca ilgilinin bu konudaki iradesinin değiştiğinin bildirilmesine müteakip verilerin saklanma süresi beklenmeksizin imhası zorunludur.

Verilerin Yedeklenmesi

Verilerin yedeklenmesi de verilerin toplanması ve verilerin saklanması kadar önemlidir. Bir dijital verinin gerektiğinde kullanılmak üzere geri çağrılabilir şekilde arşivlenmesi verilerin yedeklenmesidir.

Blokzinciri Nedir?

Veri yönetimi ve veri güvenliği denildiğinde ilk olarak blokzinciri ön plana çıkmaktadır. Blokzinciri dijital ortamdaki verilerimizin şifreli bir şekilde kaydedilmesidir. İsminden de anlaşılacağı gibi bu veriler zincir halkası gibi birbirine bağlanarak ve bloklar şeklinde saklanmaktadır. Bloklar genellikle kayıt defterine söz konusu verinin kayıt tarihine göre oluşturulmaktadır. Verilerin blokzinciri şeklinde kaydedilmesindeki temel amaç veri güvenliği ile birlikte verilere ulaşım kolaylıdır. Ayrıca blokzinciri sayesinde siber güvenlik alanında verilerin daha etkili korunması sağlanabilmektedir.

Veri Türleri Nelerdir?

Veriler genellikle kullanım amaçları, büyüklükleri veya stratejik önemlerine göre değişik kategorilere ayrılmaktadırlar. Belli başlı ve sık kullanılan veri türleri;

Ücretli / Ücretsiz Veriler
Dinamik / Statik Veriler
Açık Veri
Büyük Veri
Açık Kamu Verileri

Büyük Veri Yönetimi Nedir? (Big Data)

Kişisel veri haricinde kalan genellikle toplumsal paylaşımlar içeren veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait veriler büyük veri yönetimi olarak adlandırılmaktadır. Örneğin birçok kamusal işlerimizi kısa sürede yapmış olduğumuz e-devlet sisteminde tutulan veriler büyük verilere örnektir. Ya da facebook, instagram, youtube, veya twitter gibi bir çok kesim tarafından kullanılan platformlarda kullanılan veriler büyük verilere örnek olarak gösterilebilmektedir. Bu tür veri türleri diğerlerine nazaran daha hassas bir öneme sahiptir.

Veri Yönetim Sistemleri Nelerdir?

Veritabanı yönetim sistemleri yeni bir veritabanı oluşturmak, bu verileri düzenlemek, geliştirmek veya yönetmek gibi amaçlarla kullanılan sistemlerdir. Kamu kurumları başta olmak üzere; Hastaneler, okullar, insan kaynakları birimleri veya benzeri işletmeler veritabanı yönetim sitemleri kullanarak verilerini yönetmektedirler. Farklı tekniklere dayansa da günümüzde en sık tercih edilen veritabanı yönetim sistemleri aşağıdaki gibidir.

Microsoft SQL Server
Microsoft Access
Oracle Database
MySQL
PostgreSQL
Microsoft Visual FoxPro
Adaptive Server Enterprise
Informix
OpenLink Virtuoso

Veri Yönetim Planı

Herhangi bir araştırma sırasında kullanılacak olan verilerin ne şekilde değerlendirilip kullanılacağını belirten resmi nitelikli belgelerdir. Veri yönetim planı şablonlarında;

Verilerin özeti
Veri kaynakları
Veri güvenliği
Etik kurallar

Gibi bilgilerin eksiksiz olarak bulunması zorunlu bir uygulamadır.

Veri Yönetimi Ne Yapar?

Yukarıda detaylarını belirttiğimiz gibi kişisel verilerden büyük veri yönetimine kadar her türlü veri önemlidir. Bu verilerin gizliliği kadar verilerin optimize edilmesi, verilerden sağlanacak faydanın en üst düzeyde olması da önemlidir. Tüm bu uygulamalar veri yönetimi ile gerçekleşmesi mümkündür.

Benzer alanlarda olduğu gibi veri yönetimi de teknik bilgiye sahip olunması gereken bir konudur. Buna bağlı olarak günümüzde “veri analisti” veya “veri bilimci” hatta veri kontrol işletmeni meslekler ön plana çıkmaktadır. Bu tür meslekler verilerin hazırlanmasından depolanmasına hatta verilerin güvenliğinden sorumlu kişilerdir. Bu nedenle kısmen de olsa siber güvenlik ile ilgili bu konuda yeterli bilgiye sahip olmaları gerekmektedir.

Veri Tabanı Güvenliği

Veri tabanı güvenliği siber güvenlik ile ilgili olduğu kadar veri yönetimi ile de ilgilidir. Bilişim sistemlerinde kullanılan dijital veriler sistemlerin veritabanlarında depolanmaktadır. Bu verilerin hazırlanması ve depolanmasında uygulanacak politikaların siber risk taşımaması gerekmektedir.