Sosyal Medya İstihbaratı Nedir? (SOCMINT)

SOSYAL MEDYA İSTİHBARATI

Sosyal medya istihbaratı günümüzün en sık kullanılan iletişim araçlarını sosyal medya uygulamaları olması nedeniyle bu alanda önemi artarak devam eden bir uygulamadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde istihbarat amacı ile başvurulan yöntemler arazında yer alır. İstihbarat çalışmalarının insanlık tarihi kadar eski bir geçmişi vardır. Bu gün nasıl istihbarat alanında çalışmalar yapılıyorsa asırlar önce de yapılmaktaydı.

Ancak her alanda olduğu gibi istihbarat alanında da yeni gelişmeler yaşanmaktadır. İşte sosyal medya istihbaratı da bunlardan sadece birisidir. Siber güvenlik ile beraber birçok konuda istihbarat bilgilerine bu tür platformlardan ulaşmak mümkündür.

İçindekiler Tablosu

SOCMINT Nedir?

SOCMINT, Türkçe anlamı “sosyal medya İstihbaratı”dır. İngilizce ise; Social Media İntelligence kısaltılmış halidir. İstihbarat konusunda yetkili ve görevli kuruluşların sosyal medya hesaplarının incelenmesi, dilenmesi, izlenmesi gibi yöntemlerde istihbarat bilgilerinin edinilmesinin amaçlandığı bir uygulamadır. Bu bilgiler ülkelere yönelik siber saldırılar, siber savaşlar veya benzeri terör eylemleri olabilir.

Ayrıca suçların önlenmesi, faillerin tespiti açısından da önemli bir uygulamadır. İstihbarat çalışmaları her ülkede ayrı bir çalışma alanı içerisinde yer almaktadır. Sosyal medya istihbaratı ise istihbarat birimleri içerisinde ayrıca bir denetim mekanizması olarak faaliyet göstermektedir.

Sosyal Medya İstihbaratı Nedir?

Dijital sosyal medya uygulamaları vasıtasıyla istihbarat amacıyla toplanan her türlü bilgi sosyal medya veya dijital istihbarat olarak adlandırılmaktadır. Bu bilgiler adres, telefon, kimlik bilgisi, öğrenim bilgileri gibi olabilmektedir. Hatta kişinin paylaşmış olduğu paylaşımlar dahi bu konuya örnek gösterilebilmektedir.

Sosyal Medya İstihbaratı Nerelerde Kullanılır?

Ülke savunmasından adli suçlara kadar bir çok alanda kullanılmaktadır. Bu gün kolluk kuvvetleri, adli birimler veya istihbarat birimleri güvenlik amacı ile sosyal medya platformlarını sık sık incelemektedir. Sosyal medya uygulamaları günümüzde asıl kullanım amacından büyük oranda sıyrılmıştır. Sosyal etkileşimden daha çok bilgi ve belge paylaşımlarına olanak tanımaktadır. Bu bilgi ve belgeler her zaman istihbarat konusu olabilmektedir. Bu nedenle ilgili birimler istihbarat amacı ile sıklıkla bu platformları incelemektedir.

Siber güvenlik alanında ise daha çok siber saldırıların önceden tespit edilmesi, olası siber tehditlerin, siber risk unsuru haline gelmeden ortadan kaldırılması amacı ile yapılan bir uygulamadır.

Sosyal Medya İstihbaratı Nasıl Yapılır?

İstihbarat kelime anlamı itibariyle bilgi toplama olarak bilinmektedir. Bu nedenle medya istihbaratı neden ve nasıl yapılacağı toplanacak olan bilginin amacına göre değişiklik göstermektedir.

Öncelikle araştırmanın ne amaçla yapılacağına karar verilmelidir.
Sosyal medya istihbaratının yapılacağı uygulamalar konusunda karar verildikten sonra inceleme aşamasına geçilmektedir.
Yapılan yorumlar, paylaşımlar, beğeniler veya takip edilen sayfalar konusunda bilgiler toplanır.
Gerektiğinde kişilerin takip etmiş olduğu veya beğeni sayfaları da aynı şekilde inlemeye tabi tutulmaktadır.
Sosyal medya uygulamaları kullanılarak yapılan istihbarat çalışmalarında yapay zeka uygulamalarına da başvurulmaktadır. Tarih veya arama kelimesi konusunda filtrelemeler yapılarak istihbaratın amacına yönelik araştırmalar yapılmaktadır.
Ayrıca yine yapay zeka teknolojisi kullanılarak sosyal medya uygulamalarında fotoğraf veya belge araştırması yapılması mümkündür.

Sosyal Medya İstihbaratı Yapan Birimler

İstihbarat her alanda olduğu gibi siber güvenlik alanında önemli bir uygulamadır. Suçluların yakalanması ile birlikte işlenmemiş suçların önlenmesinde etkili bir yöntemdir. İstihbarat birimleri, kolluk kuvvetleri, yargı birimleri gibi kurumlar sosyal medya uygulamalarında istihbarat çalışmaları yapan kurumların başında gelmektedir.

Kolluk Kuvvetleri

Kolluk kuvvetleri (jandarma – polis) siber suçlular başta olmak üzere diğer suçların önlenmesi veya suçluların yakalanması için sosyal medya uygulamalarını sık kullanan birimlerdendir. Bu tür istihbarat çalışmalarının yapılması için ayrıca birimler oluşturulmuştur. Bilişim suçları ve siber polisler aracılığı ile yapılan bu istihbarat çalışmaları ayrı bir uzmanlık alanı gerektiren konulardandır.

Emniyet birimleri ve kolluk kuvvetlerin siber suçları ve diğer siber saldırıları incelemekle görevli kişiler ise daha çok siber polis olarak adlandırılmaktadır.

İstihbarat Birimleri

Daha çok siber saldırılar ve siber savaşlar konusunda istihbarat birimleri sosyal medya istihbaratını kullanmaktadırlar. Bu amaçla arıca “siber istihbarat birimleri” oluşturulmuştur. Faaliyete geçmiş olduğu yıllardan bu yana bir çok siber saldırıyı önceden tespit ederek bu konuda gerekli önlenmelerin alınmasını sağlamıştır.

Yargı Birimleri

Genellikle bilişim suçları kapsamındaki suçların araştırılmasında yargı birimleri etkili olmaktadır. Bilişim suçları bürolarınca gerektiğinde sosyal medya istihbaratı konusunda da çalışmalar yapılmaktadır. Bir çok yargı birimde bilişim suçları başta olmak üzere siber güvenlik konusunda oluşabilecek suçların araştırılması ve gerektiğinde istihbarat çalışmalarının yapılması için ayrıca birimler faaliyete geçirilmiştir.

Sosyal Medya İstihbaratı Yasal Mıdır?

Sosyal medya aracılığı ile elde edilen istihbaratların delil olarak kullanılıp kullanılamayacağı hukukçular tarafından her zaman tartışma korusu olmuştur. Bilindiği gibi dijital dünyadaki kimliğimiz IP numaralarımızdır. Ancak bir çok sosyal medya platformları belirli suçlar haricinde IP adresi bilgilerini kamu kurumlarına dahi paylaşmamaktadırlar. Resmi bir tespit olmadığı sürece hukuki delil olarak kullanılmamaktadır. Bu nedenle daha çok bu tür çalışmalar istihbarat aşamasında kalmaktadır.

Sosyal Medya İstihbaratı Nerelerde Yapılır?

Sosyal medya istihbaratı konusunda bir çok seçenek bulunmaktadır. Bunların başında facebook, twitter, youtube ve instagram gelmektedir. Ayrıca forum siteleri, benzeri web siteleri istihbarat bilgileri toplanmaya müsait platformlardır. Bu konuda herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. İstihbaratın toplanabileceği tüm dijital platformların kullanılması mümkündür.